Επιστημονική Ημερίδα:"Λειτουργική Ζωή και Βυζαντινή Μουσική Παράδοση"

Στον Ιερό Ενοριακό Ναό του Αγίου Αντωνίου Άνω Πατησίων το Σάββατο 10  Ιουνίου 2017 και ώρα 10 π.μ. πραγματοποιήθηκε μια επιστημονική ημερίδα με θέμα «Λειτουργική Ζωή και Βυζαντινή Μουσική Παράδοση». Συμμετέχοντες στην ανωτέρω ημερίδα εκτός από την Ενορία ήταν το Ίδρυμα Ποιμαντικής Επιμορφώσεως της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών και το Πανεπιστήμιο Νεάπολις Πάφου (Μεταπτυχιακό Τμήμα Θεολογικών Σπουδών).

Στο καλωσόρισμά του ο Προϊστάμενος της Ενορίας Πανοσιολογιότατος Αρχιμανδρίτης Θεολόγος Αλεξανδράκης, ευχαρίστησε τον Σεβασμιότατο Μητροπολίτη Ιλίου, Αχαρνών και Πετρουπόλεως κ. Αθηναγόρα, ο οποίος εκπροσώπησε τον Μακαριώτατο Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος Κ.κ. Ιερώνυμον, τους Σεβασμιοτάτους Μητροπολίτες Γόρτυνος και Μεγαλουπόλεως κo Ιερεμία και Βελεστίνου κο Δαμασκηνό, τον Γενικό Αρχιερατικό Επίτροπο της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών Πρωτοπρ. Αδαμάντιο Αυγουστίδη, τον τ. Πρέσβη της Κύπρου Καθηγητή κο Γεώργιο Γεωργή, την εκπρόσωπο της Περιφέρειας Αττικής και περιφερειακή σύμβουλο Δρ Αικατερίνα Παλιού, την εκπρόσωπο του Δήμου Αθηναίων Αντιδήμαρχο κα Αθηνά Ζαφειροπούλου, τους σεβαστούς πατέρες και μοναχές, τον Διευθυντή Διοίκησης και Οικονομικών και εκπρόσωπο του Πανεπιστημίου Νεάπολις Πάφου Δρ Ανδρέα Μολέσκη, τον Κοσμήτορα της Σχολής Οικονομικών και Διοίκησης Καθηγητή κο Σπυρίδωνα Βλιάμο, τους ελλογιμοτάτους κυρίους καθηγητές και όλους τους εκλεκτούς παρευρισκομένους που τίμησαν με την παρουσία τους την εκδήλωση, όπως επίσης και το σύνολο των εθελοντών που εργάστηκαν αόκνως για να συντελεστεί αυτή η ημερίδα. Κατόπιν αναφέρθηκε στην ανάγκη της Ενορίας για έρευνα και γνώση, η οποία μας οδηγεί κοντά σε διακεκριμένους εργάτες του πνεύματος, που σε όλη την ακαδημαϊκή τους πορεία μας βοηθούν να ανακαλύψουμε τα βάθη της Σοφίας στην Μυστηριακή και Λειτουργική ζωή της Εκκλησίας μας, καθώς και την Βυζαντινή Μουσικολαλιά που αιώνες τώρα μεταλαμπαδεύεται από γενιά σε γενιά δοξολογώντας την Τριαδική Θεότητα και που όλα τα ανωτέρω συμβάλλουν να σμιλευτεί πνευματική συνείδηση και  ενοριακή σχέση μεταξύ των μελών της ενορίας μας.

Στον χαιρετισμό του ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Ιλίου, Αχαρνών και Πετρουπόλεως κ. Αθηναγόρας, που εκπροσώπησε τον Μακαριώτατο Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος Κ.κ. Ιερώνυμον, αναφέρθηκε στην ιδιαίτερη αξία που έχει για την Εκκλησία η διοργάνωση τέτοιου υψηλού επιστημονικού επιπέδου ημερίδας με διακεκριμένους καθηγητές πανεπιστημίου, αλλά και στην σπουδαιότητα του Ιδρύματος Ποιμαντικής Επιμορφώσεως της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών, το οποίο συνεργάζεται και απολαμβάνει της εμπιστοσύνης ανώτατων πανεπιστημιακών ιδρυμάτων.

Στην εισήγησή του με θέμα «Θεολογία της Λατρείας και ζωή της Εκκλησίας» ο Ελλογιμότατος Καθηγητής Λειτουργικής της Θεολογικής Σχολής ΕΚΠΑ κος Γεώργιος Φίλιας αναφέρθηκε στο γεγονός ότι η Θεολογία είναι η διαχρονική έκφραση της εμπειρίας της Εκκλησίας. Ως τμήμα της Θεολογικής επιστήμης, η Θεολογία της Λατρείας αποσκοπεί στην ανακάλυψη του βαθύτερου νοήματος του Μυστηρίου. Η λέξη «μυστήριο» είναι αρχαιοελληνική, αλλά απέκτησε νέα έννοια και διάσταση μέσα από την ερμηνεία του Αποστόλου Παύλου: Μυστήριο είναι το σχέδιο του Θεού για τη σωτηρία του κόσμου. Ένα σχέδιο αποκεκριμένο μέσα από τους αιώνες, το οποίο αποκαλύφθηκε όταν ο Χριστός σαρκώθηκε. Αυτό το σχέδιο πραγματώνεται μέσα στην λειτουργική ζωή της εκκλησίας: τα Μυστήρια, οι Ακολουθίες και οι Αγιαστικές Πράξεις προσφέρουν στους συμμετέχοντες πιστούς τη Χάρη του Θεού οδηγώντας τους στο γεγονός της σωτηρίας και της μετοχής στη Βασιλεία του Θεού.

Ακολούθησε η εισήγηση του Ελλογιμότατου Καθηγητή του Μ.Π.Θ.Σ. του Πανεπιστημίου Νεάπολις Πάφου της  Βυζαντινής Μουσικολογίας και Ψαλτικής κ^ου Αντωνίου Αλυγιζάκη με θέμα «Θεία Λατρεία και μουσικός λόγος», στην οποία διατυπώθηκε η άποψη ότι η αισθητική και η θεολογία του βυζαντινού μέλους αναπτύσσονται στο πλαίσιο των ιερών κανόνων, της αγιοπατερικής γραμματείας και της λειτουργικής υμνογραφίας, ιερογραφίας. Η θεολογική λατρεία συνεπώς αποδεσμεύεται από τις κοσμικές παραδόσεις και προωθεί μια δική της αισθητική αντίληψη συνδεδεμένη με τη θεολογική της προοπτική. Έτσι η έννοια του ωραίου και του κάλλους συνδέονται αποκλειστικά με την ιεροπρέπεια, την κατάνυξη και την μυσταγωγία και έχει αρχετυπικές διαστάσεις. Το υπερούσιο καλό λέγεται κάλλος και είναι υποστατικό, ο ίδιος ο Χριστός. Οι εκκλησιαστικές τέχνες είναι υπερβατικές. Ο μουσικός κι ο ζωγράφος λόγος αποτυπώνουν την λατρευτική εμπειρία της εκκλησίας.

Εν συνεχεία ο Αιδεσιμολογιότατος Πρωτοπρεσβύτερος Αδαμάντιος Αυγουστίδης, Διευθυντής Ι.Π.Ε. Καθηγητής Ποιμαντικής Θεολογίας ΕΚΠΑ, Ψυχίατρος, παρουσίασε τις δράσεις, το όραμα – του οποίου εμπνευστής υπήρξε ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπός μας - αλλά και τις συνεργασίες με τις Ιερές Μητροπόλεις του Ιδρύματος Ποιμαντικής Επιμορφώσεως που αφορά την ανωτατοποίηση της γνώσης των στελεχών της Εκκλησίας μέσα στην σύγχρονη πραγματικότητα, αλλά και με σύγχρονες μεθόδους κρατώντας αλώβητη την ορθόδοξη παράδοση της Εκκλησίας. Διοχετεύοντας τη γνώση και την εμπειρία και μάλιστα σε συνεργασία με υψηλού επιπέδου πανεπιστημιακά ιδρύματα του εξωτερικού, μας δίνεται η δυνατότητα - με τους εκλεκτούς επιστήμονες που διαθέτουν - να αναβαθμιζόμαστε και να προσφέρουμε επιστημονική γνώση και κατάρτιση στα στελέχη της Εκκλησίας. Γι’ αυτό το Ι.Π.Ε. προχώρησε σε μνημόνιο συνεργασίας με το Μεταπτυχιακό Τμήμα Θεολογικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Νεάπολις Πάφου, όπου θα παρέχεται η δυνατότητα στους αποφοίτους των πιστοποιημένων προγραμμάτων του Ι.Π.Ε.  να γίνονται κάτοχοι αναγνωρισμένου μεταπτυχιακού διπλώματος έχοντας το πανεπιστήμιο αναγνωρίσει την πιστοποίηση των προγραμμάτων που υλοποιεί το ίδρυμα.

Αμέσως μετά τον λόγο πήρε ο Καθηγητής Συστηματικής Θεολογίας και Διευθυντής του Μ.Π.Θ.Σ. του Πανεπιστημίου Νεάπολις Πάφου κος Γεώργιος Μαρτζέλος, ο οποίος περιέγραψε το Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Θεολογικών Σπουδών του Πανεπιστημίου αναφέροντας την υψηλού επιπέδου ικανότητα έμπειρων καθηγητών, αλλά και παράλληλα την διεθνή αναγνώριση του προγράμματος, το οποίο απευθύνεται σε θεολόγους, πνευματικούς ανθρώπους και επιστήμονες ανθρωπιστικών σπουδών, που θέλουν να εμβαθύνουν σε θεολογικά θέματα και να αποκτήσουν επιστημονική κατάρτιση.

Χαιρετισμό εκ μέρους του Πανεπιστημίου απηύθυνε ο Διευθυντής Διοίκησης και Οικονομικών Δρ Ανδρέας Μολέσκη μεταφέροντας τις ευχές για καλή και επιτυχή έκβαση της ημερίδας από τον πρόεδρο του Πανεπιστημίου Μιχαήλ Λεπτό, καθώς και από τη Σύγκλητο. Ο κ. Μολέσκη ευχαρίστησε την Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών και προσωπικά τον Μακαριώτατο Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος Κ.κ. Ιερώνυμον, καθώς και τους συνδιοργανωτές της ημερίδας, δηλαδή την ενορία, το Ι.Π.Ε. και όλους τους εκλεκτούς παρευρισκομένους. Τόνισε την σπουδαιότητα της συνεργασίας της Εκκλησίας της Ελλάδος μέσω του Ι.Π.Ε. και του Πανεπιστημίου λέγοντας ότι θα συνεχίσουμε και θα διευρύνουμε αυτή τη συνεργασία. Είναι καθήκον και υποχρέωση εσείς και εμείς να κάνουμε το «μεγάλο Εμείς του Μακρυγιάννη». Νιώθοντας την ανάγκη, αλλά και κατανοώντας το μεγάλο έργο το οποίο επιτελεί η Εκκλησία της Ελλάδος σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς που περνάει η πατρίδα μας, το Πανεπιστήμιο προσφέρει 11 υποτροφίες με έκπτωση 50% επί των διδάκτρων για προπτυχιακά, μεταπτυχιακά και εξ αποστάσεως προγράμματα του Πανεπιστημίου (2 για την Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών, 2 για το Ίδρυμα Ποιμαντικής Επιμορφώσεως, 2 για την Ιερά Μητρόπολη Γόρτυνος και Μεγαλουπόλεως, 2 για την Ιερά Μητρόπολη Ιλίου Αχαρνών και Πετρουπόλεως και 3 για την Ενορία Αγίου Αντωνίου Άνω Πατησίων). Επίσης 15% έκπτωση για κάθε μέλος από τους ανωτέρω φορείς που θα αιτηθεί εγγραφή στο Πανεπιστήμιο. Ακόμα δόθηκε κατόπιν αιτήσεως από την Ενορία δωρεάν πρόσβαση προς τους νέους της Ενορίας στη βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου που φιλοξενεί 3.000.000 ηλεκτρονικά βιβλία για έρευνα και γνώση των μελών της Ενορίας.

Οι εισηγήσεις ολοκληρώθηκαν με την παρουσίαση της Σχολής του Εκκλησιαστικού Ιδρύματος Βυζαντινής και Παραδοσιακής Μουσικής της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών από τον Καθηγητή Βυζαντινής Μουσικής και Πρωτοψάλτη του Ι.Ν. Αγίου Διονυσίου του Αρεοπαγίτου Πολιούχου Αθηνών, κο Γεώργιο Δεμελή, ο οποίος μάλιστα περιέγραψε τη δυνατότητα που έχουν οι απόφοιτοι της Σχολής και που πληρούν τις προϋποθέσεις (Ανώτατης Εκπαίδευσης) να συνεχίσουν Μεταπτυχιακές σπουδές στο Μ.Π.Θ.Σ. του Πανεπιστημίου Νεάπολις Πάφου και κοντά στον μεγάλο Δάσκαλο Αντώνιο Αλυγιζάκη.

Η ημερίδα έκλεισε με την παρουσίαση του Ύμνου της Αγάπης του Αποστόλου Παύλου, σε μελοποίηση από τον Καθηγητή Αντώνιο Αλυγιζάκη στη βάση της βυζαντινής ψαλτικής, μαζί με τη συνοδεία του κανονακίου που έπαιξε ο κος Γεώργιος Δεμελής και με ομάδα σπουδαστών της σχολής, οι οποίοι έψαλλαν, καθώς και με το Κράτημα του διακεκριμένου πρωτοψάλτη της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας Παναγιώτου Χαλάτζογλου με χαρακτηριστικά και πρωτότυπα μουσικά μορφικά σχήματα.

Η ανωτέρω εκδήλωση ετελέσθη υπό την αιγίδα της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών.